İstibdat Bizim Neyimiz Olur?

CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Cihangir İSLAM Nisan 2021 tarihinde 14. Risale-i Nur Kongresine katılıp İnsanlık İçin Yeniden Asrı Saadet Panelinde sunum yaptı.
Toplantının başında Bediüzzaman Said Nursi’yi anarak başlayan İslam, ardından kendisi gibi Mazlumder kökenli HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesini eleştirerek bunun intikam amacıyla yapıldığını söyledi. Prof. Dr. Mustafa Erdoğan’ın ardından konuşmasına başlayan İslam kendisini ortalama bir Müslüman olarak tanımladığını vurguladı.
Konuya Medine Sözleşmesinin önemi ile başlayan Cihangir İslam bu sözleşmenin tüm Müslümanlarca ciddiyetle incelenmesinin önemli olduğunu söyledi. Devamında ise şöyle konuştu:
“İstibdat bizim neyimiz olur? Zalim bir istibdatın yerini salih bir istibdat alırsa sorun çözülmüş mü olur? Salih istibdat oksimoron bir şey. Kendi içinde karşıtlığı da taşıyan bir kavram. Ben salih bir istibdatın olamayacağı çünkü istibdatın bizatihi kötü olduğu kanaatindeyim. Zorlamanın bizatihi kötü bir şey olduğunu biliyoruz.
Elinizde mutlak hakikat olsa bunu bana zorla dayatıp kabul etmemi isteyemezsiniz. Bu bir rasyonalite ve gönüllülük işidir. Bugün bizi yönetenlerin en büyük yanlışının bu olduğunu düşünüyorum.
Yesrib / Medine Örneğine baktım. Bir kitap hatırlatması da yapayım. Sn. Ali Bulaç’ın Medine Vesikası kitabı. Bulaç’ın aşağı yukarı 30 yılını verdiği bir konu.
Gerek Emevi dönemi ve sonrasını ama aynı zamanda dört halife dönemini de bizim mukayese edebilmemiz için bir mihenk taşına ihtiyacımız var. Ben bunu Hz. Muhammed’in Medine’de geçirdiği 10 yılda buluyorum. Nasıl bir yönetim anlayışını orada yerleştirmeye çalıştı? Bir defa sözleşmeye dayalı. Tüm dönemin yapısına baktığımızda hiç kimse dışarıda bırakılmaksızın oy çokluğuna değil taleplerin niteliğine bakılarak hayata geçirilmiş bir çaba olduğunu görüyorum. Sivil insanların yönetime nüfuz edebilmesinin yegane yolu bu sözleşme modelidir. İkincisi eşitlik ilkesinin ve özgürlük prensibinin çalıştığını görüyorum. Orada çok farklı bir dini yapı var. 10 binlik bir Medine nüfusunda bakıyorsunuz 4500 putperest, 4000 Yahudi, 1500 Müslüman nüfus, 50 civarı Hıristiyan nüfus ve diğer bazı inançların müntesipleri olduğunu görüyorsunuz. Bunların hepsiyle masaya oturup ortak bir sözleşme yapıyor.
Sanki prensip şurada: Siz özel hukukunuzu kendiniz yaşayabilirsiniz. Ama vurguladığı nokta kamu ve idare hukukunun bütün gruplar tarafından ortak tesis edilmesinin zorunluluğu oluyor.
Ortada herhangi bir resmi ideoloji göremiyorum ben o sözleşmede. Adeta Medinelilik üzerinden bütün heterojen insan topluluğu açısından ortak bir kimlik oluşturulmaya çalışıldığını görüyorum. Mesela savunmanın ortak olması gibi.
Bugün bu iktidar tarafından bize yaşatılan bir olay tek tipleştirme hadisesidir. Müslümanlar arasında da tek tipleştirmenin, tek bir mezhebi adeta resmi bir ideoloji olarak dayatacağı ve bizim tarihimizden bugüne kadar gelen bu çoğulcu yapıyı önemli ölçüde bozacağı kanaatindeyim. Bir kimlik dayatması yanlış bir uygulamadır.
Hem mezhep tartışmaları hem de etnik köken bağlamında ciddi tartışmalar yaşıyoruz. Erken dönem İslam fakihlerinin bir yönetimin meşru olması için saydığı 5 temel hak vardır:
Can güvenliği, mal güvenliği, akıl güvenliği, din güvenliği ve nesil güvenliği. Bence nesil güvenliğinin asıl amacı bireyin ve o bireyin içinde bulunduğu toplumun hem biyolojik hem de kültürel olarak kendini devam ettirebilme imkânıdır.
Bugünkü iktidar Müslüman kimliğini bir takım imtiyazlarla açıklamaya çalışıyor. Ben öyle görmüyorum. Bu dünyada Allah’ın rahman sıfatına bakarsak bu dünyanın imkân ve nimetleri istisnasız bütün mahlûkata eşit şekilde açıktır. Peki, Müslümanın farkı nedir? Farkı hissettiği sorumlulukta ve üstlendiği vazifededir. Sınavını başarıyla verip bu dünyayı onurluca terk etmek mücadelesidir.
Hukuk karşısında tamamen eşit bir yapı görüyorum. İnsanları dini kimliği ile değil edimleriyle yaklaşan bir anlayış görüyorum. Kendi İslam anlayışını kimseye dayatmadığını görüyorum. Kanun hâkimiyetinin kişi hâkimiyetinin önüne geçtiğini görüyorum.
Kötü geleneklerimiz var. Geçmişe bakıyorsunuz mesela bir gayri Müslüm bize komşu olamıyor, bir gayri Müslüm, Müslümanla karşılaşınca atından inmek zorunda kalıyor. Bunlardan hangisi Peygamberin uygulaması? Bu kötü uygulamaların tamamen sonradan bu yapıya girdiğini düşünüyorum. Kâh Bizans’tan kâh Perslerden geçmiş bir takım kötü özellikler var.
Birkaç kavrama dokunmak istiyorum. Cumhuriyet, demokrasi, laiklik ve İslam.
Laiklik Batı’nın önünü açan son derece anlamlı mücadelelerle dolu bir tarihi var. Kilise gibi bir güç var. Siyasi otoriteyi belirliyor. Bilgi tekeli de kilisenin elinde. Bizim tarihimize baktığımızda siyasi otoriteyi belirleyenler siyasi otoriteyi gasp edenlerdir. Bir aile, bir topluluk ya da bir grup. Bizim ne bir kilisemiz ne bir engizisyonumuz olmadı diyemiyorum. Devlet ve siyasi iktidarlar tarafından yapıldı. Bunun arkasında ulemayı değil siyasi hırsları olan sınıfları görüyoruz.