Yargıda reform için önce yargı bağımsızlığı gerekir…16 07 2020

Yargıda reform için önce yargı bağımsızlığı gerekir. Entübe olmuş yargıyı bu paketler iyileştirmez.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. Bende on ikiyi on geçe Sayın Muş’un biraz önce sözlü olarak bize sunduğu yönergeye uymaya çalışacağım, Lütfü Bey’in de tavsiyeleri doğrultusunda.
Evet, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve 8 kanunda değişiklik içeren bir yasa teklifiyle karşı karşıyayız. Ne deniyor buna? “Yargı reformu paketi” olarak adlandırılıyor. O yüzden de birtakım teknik düzenlemeler var.
Öncelikle ben meslektaşlarımdan gelen talepler doğrultusunda teknik bir iki şey söyleyeceğim. Şimdi, bölge adliye mahkemeleri neden getirildi? Yargılama süreçleri çok uzuyordu ve “Geç gelen adalet, adalet değildir.” doğrultusunda yargılama süreçleri kısaltılmaya çalışıldı ama tam tersine gördük ki bu mahkemeler kurulduktan sonra yargılama süreçleri daha çok uzadı. Dolayısıyla da makul sürede yargılama ve adil yargılanma hakkı ihlalleri de çoğaldı. Hemen hemen Türkiye’de görülen neredeyse bütün davalarda bu süre konusundaki ihlalin gerçekleştiğini söyleyebiliriz ama vatandaş yargılama süreçlerinin uzamasından illallah ettiği için bunu Anayasa Mahkemesine dahi taşımak istemiyor.
Şimdi, bölge adliye mahkemeleri ilk derece mahkemesi gibi dosyanın esasına girerek karar verebiliyor ve bazı durumlarda, işte, limitler doğrultusunda bölge adliye mahkemesinin bu kararı aleyhine bir üst yargıya, Yargıtaya gidilemiyor. Gidilemediği için de bu karar ilk derece mahkemesi gibi verilmiş olduğu için denetimsiz bırakılıyor ve bu durum Anayasa’ya aykırı. Ceza yargılamasında benzer bir durumla ilgili olarak Anayasa Mahkemesine başvurulmuş ve Anayasa Mahkemesi bu hususun Anayasa’ya aykırı olduğunu bir insan hakları ihlali olduğunu tespit etmiştir. Hukuk yargılamasında da bu durumun düzeltilmesi gerekir. Keşke bu Kanunda da bu teknik husus giderilmiş olsaydı diyorum. Ama şunu da söyleyeyim, şimdi, maalesef ülkemizde yargı evet her zaman hastalıklıydı, bu tespiti koyalım ama özellikle son on yılda yaptığınız düzenlemelerle uygulamalarla yargı, adalet yoğun bakımda. Hatta en son geçen hafta geçirdiğiniz baroları bölen çoklu baro yasasıyla; yargı, adalet maalesef entübe oldu arkadaşlar. Bu reformlarla, bu paketlerle, strateji belgeleriyle, eylem planlarıyla bu yargıyı maalesef düzeltemezsiniz, reform falan yapamazsınız. Reform yapmak istiyorsanız, yargıya bulaştırdığınız virüsü, sürekli siyasallaştırmaya çalıştığınız, işte çay toplattığınız, il ve ilçe teşkilatlarınızda görev alan avukatları hâkim, savcı olarak atayıp siyasallaştırdığınız, bu virüsü temizleyeceksiniz. Önce yargıyı bağımsız hâle getireceksiniz ki gerçekten yargıda reform olsun değerli arkadaşlar.
Şimdi, yargı tabii, böyle olunca ne oluyor? Yürütme organı sahipleri diyorlar ki: Nasıl olsa bizi denetleyecek bir bağımsız yargı yok rahatız, o yüzden ülkeyi istediğimiz gibi yönetebilir, istediğimiz adaletsizliği yaparız, istediğimiz yolsuzluğu yaparız nasıl olsa bizi denetleyen yok. Burada da dile getirdiğimiz de ne diyor? Hemen oradan Grup Başkan Vekili: Yargıya gidin efendim, yargıya gidin.” diyor. Ama yargıya gittiğimizde de hemen değişen hâkimler ve yargı üzerinde ki siyasal baskı nedeniyle adaletin gerçekleşmediğini görüyoruz. İşte Kirazlıyayla’da mülki amirinden tutun, komutanını kadar biraz önce vekilimizin söylediği Konya Çavuş Köyü’nde, köylüler üzerinde, topraklarını savunan köylüler üzerinde gerçekleşen baskıya tehdide kadar her türlü hukuksuzluk, idare kısmında da maalesef yoğun olarak gerçekleşiyor.
Evet, Fırat’ın kıyısında kaybolan kuzunun hesabını soracağız.” diyenler, böyle bir adalet anlayışıyla yola çıkanlar maalesef adaletsizliği öyle bir boyuta getirdi ki vatandaş, artık adaleti nereden arıyor biliyor musunuz? Muhalefet partilerinde. Adaletsizliğe uğradığında bizi arıyor, adaletsizliğe uğradığında baroları arıyor, adaletsizliğe uğradığında meslek odalarını arıyor. O yüzden onları da yok etmeye çalışıyorsunuz ama inanın ki -bu virüs, nasıl herkese bir şekilde bulaşıyor- bu adaletsizlik virüsü size de bulaşır arkadaşlar.
O yüzden, o zaman da biz yine adaleti savunacağız diyorum.